Araç sürücüsünün ya da yolcusunun olası bir çarpışma ya da ani durma esnasında ortaya çıkabilecek zararlı hareketlere karşı korunması amacıyla tasarlanan güvenlik cihazına emniyet kemeri adı verilir. Emniyet kemeri iç çarpma tehlikeleriyle ikincil çarpışmaların gücünü azaltır. Ayrıca hava yastığının maksimum etkinliğini gösterebilmesi için yolcuların doğru konumda kalmasını sağlar.
Yolcular ve sürücüler araç hareket halindeyken araçla aynı hızla seyahat ederler. Sürücünün aracı aniden durdurması ya da çarpması gibi istenmeyen durumlarda sürücü ve yolcular aracın durmadan ya da çarpmadan önce gittiği hızda gitmeye devam eder. Emniyet kemeri bu tür durumlarda sürücünün ya da yolcuların düşmesini ya da aracın iç kısmıyla temas etmesini önleme amacıyla karşı kuvvet uygulayarak sürünün ve yolcuların güvenliğinde hayati bir rol üstlenir. Bu nedenle emniyet kemerleri Birincil Emniyet Sistemleri yani Primary Restraint Systems - PRS olarak kabul edilirler.
Emniyet Kemeri Nasıl Takılır?
Emniyet kemeri araçlarda yolcuların güvenliğinin sağlanması amacıyla hazırlanmış ve yerleştirilmiştir. Emniyet kemeri takmadan önce sürücü araca binmeli ve düzgün bir şekilde yerleşmelidir. Daha sonra kendini hazırlayarak koltuğunun sol yanına monte edilen emniyet kemerini omuzdan karna doğru çapraz bir şekilde bağlamak üzere açmalıdır.
Açtığı kemerin ucunu sağ yan tarafında yer alan kutu şeklindeki geçmeli başlığa geçirmelidir. Alt şerit kalçalar hizasından çapraz şerit omuz üzerinden ve göğüs ortasından geçirilmelidir. Şeritlerin gergin olmasına ve vücudu sıkıca sarmasına özen gösterilmelidir. Kemer üzerinde palto gibi kıyafetler ya da farklı bir nesne olduğunda emniyet kemerinin etkinliği azalabilir. Emniyeti sağladığından emin olduktan sonra emniyet kemerini çekerek kontrol etmek gerekir. Kemer çekildiğinde az bir kuvvetle yerinden çıkarsa olası bir kaza halindeki 3.5 tonluk itme gücüyle de baş edemeyecektir. Bu tür durumlarda gerekli onarım süreci için araç servise götürülmelidir.
Araç sürücüsü kendi kemerini bağladıktan sonra araçtaki diğer yolcuların kemerlerini taktığından emin olmalıdır. Araçta bebek ya da çocuk koltuğu varsa çocuk yerleştirildikten sonra emniyet kemeri takılmalıdır. Araçtaki çocuk koltuğunun öne arkaya kaymaması ya da sallanmaması için araca emniyet kemeriyle sabitlenmesi gerekmektedir.
Emniyet Kemeri Ne İşe Yarar?
Emniyet kemerleri herhangi bir kaza durumunda sürücünün ve yolcuların hayatını kurtaran en önemli araç içi aksesuar olma özelliğine sahiptir. Basit görünümüne oranla olan üstü bir fonksiyona sahiptir. Bu sayede emniyet kemeri hayat kurtarır. Emniyet kemeri sabit noktalar arasında gerilerek arabanın çarpma etkisinin vücudun daha güçlü bölgelerine yönlendirilmesine yardımcı olur. Emniyet kemerini takan kişide aracın çarpmasının doğurduğu kuvvet vücutta tek bir noktada toplanmayacaktır. Emniyet kemeri darbenin etkisinin de olmasını sağlayacaktır. Bu sayede baş ve omurilik bölgesi koruma altına alınabilmektedir.
Emniyet kemeri sayesinde ölümcül kazalar basit sıyrıklar ya da kırıklar ile atlatılabilmektedir. Yapılan araştırmalara göre emniyet kemeri kullanmak ölümleri %45 ve ağır yaralanmaları %50 oranında azaltmaktadır. Bu nedenle yalnızca ön koltuklarda değil arka koltuklarda oturan kişilerin de emniyet kemerini takması hayati öneme sahiptir. Arka koltukta seyahat eden ve emniyet kemeri takan yolcular, yolculuklarını mümkün olan en güvenli pozisyonda gerçekleştirmektedir.
Arka Koltukta Emniyet Kemeri Takmak Gerekir mi?
Trafik kazalarında hızla giden araç ani durduğu durumlarda dahi araç içindeki yolcular ve sürücü araç çarpmadan önceki hızda hareket etmeye devam ederler. Bu durumda arka koltukta seyahat eden kişi eğer emniyet kemeri takmıyorsa kaza sırasında araçtan fırlayabilir. Aracın camına ya da tavanına başını sert bir şekilde çarpabilir ya da aracın ön koltuğunda oturan kişilerin üzerine düşebilir. Arka koltukta oturan kişilerin emniyet kemeri takmaması ve bu nedenle araç içinde savrulması aynı zamanda ön koltukta seyahat eden ve emniyet kemeri takan kişilerin de riske girmesi anlamına gelir. Çünkü herhangi bir kaza anında arka koltukta oturan yolcunun öne savrulmuş kuvveti aracın hızına bağlı olarak 3,5 ila 5 ton arasında değişebilir.
Araçlarla gerçekleştirilen seyahatlerde emniyet kemeri kullanmak kişinin sağlığı açısından, hayatı açısından ve kaliteli bir yaşam sürdürmesi açısından çok önemlidir. Bu nedenle herkes bu bilince sahip olmalıdır. Araç henüz park halindeyken ve kontak çevrilmeden önce emniyet kemeri takma alışkanlığını geliştirmek bu konuda atılması gereken en önemli adımdır.
Elbette emniyet kemerini sadece takmak yeterli korumanın sağlanması anlamına gelmez. Aynı zamanda emniyet kemeri doğru şekilde takılmalıdır. Bu doğrultuda emniyet kemeri sürücünün ya da yolcunun vücudunda gergin bir şekilde durmalı ve bedenini sıkıca sarmalıdır. Emniyet kemerini göğüs kemiği üzerinden çapraz bağlamak gerekir. Karın bölgesinde ise emniyet kemeri yolcunun ya da sürücünün leğen kemiğini sarmalıdır.
Tüm bu etkenler göz önünde bulundurulduğunda araçla yolculuk yapan tüm sürücü ve yolcular yolculuk sırasında emniyet kemerlerini takmalıdır. Ayrıca emniyet kemeri takmayan bir araç sürücüsü ya da yolcuyla karşılaşıldığında mutlaka uyarmak gerekir. Araç sürücüleri yolcuların tamamı kemer takmadan yolculuğa başlamayarak bu konuda etkili bir önlem alabilirler.